Twój przewodnik rowerowy
A
A
A
Twój przewodnik rowerowy
Pierwszym znanym z imienia właścicielem Pilaszkowa był rycerz Grzegorz z Pielszkowa ojciec Chwaliboga, wzmiankowanego w 1359 roku studenta uniwersytetu we francuskim Avignonie.
Pięciu tutejszych szlachciców uczestniczyło w bitwie pod Chocimiem w 1621 roku. Pilaszkowscy (rodzina przyjęła u schyłku średniowiecza nazwisko odmiejscowe) pozostawali właścicielami części wsi przynajmniej do 1717 roku. W drugiej połowie XVIII stulecia majątki w Pilaszkowie dzierżyli Gąsiorowscy i Ogińscy, w tym książę Andrzej Ignacy Ogiński, ojciec kompozytora Michała Kleofasa Ogińskiego autora słynnego poloneza Pożegnanie ojczyzny. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych XVIII wieku Pilaszków nabył Filip Antonio Campioni, emigrant z Werony, dostawca włoskich orzeszków i innych łakoci, m.in. na dwór królewski. W 1803 roku jego od jego spadkobierców nabyła majątek rodzina Ryxów (jej najbardziej znanym przedstawicielem był Franciszek, kamerdyner Stanisława Augusta Poniatowskiego). Prawdopodobnie to Ryxowie wznieśli obecnie istniejący murowany dwór. Warto wspomnieć, że to tu otrzymał nominację generalską godnie ugoszczony Jan Henryk Dąbrowski.
Po 1860 roku włości przechodziły w ręce kolejnych właścicieli – od 1892 roku dziedzicem był budowniczy Mostu Poniatowskiego w Warszawie inż. Mieczysława Marszewskiego. Za jego czasów dwór powiększono i rozbudowano o skrzydła boczne. Majątek pozostawał własnością Marczewskich do 1945 roku. Podczas drugiej wojny światowej schronienie znalazła tu m.in. żona generała Tadeusza Bora Komorowskiego.
W okresie PRL w rezydencji dawnych właścicieli zamieszkali pracownicy PGR-u. Budowla popadła w ruinę. W latach osiemdziesiątych, po zakupieniu całego terenu przez Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich dwór odbudowano. Od likwidatorów tej instytucji w latach dziewięćdziesiątych majątek nabył Kościół katolicki – zagospodarowanie powierzono ks. Edwardowi Sobierajowi. Na fundamentach zabudowań dworskich powstał Dom Opiekuńczo-Leczniczy. Sam natomiast pilaszkowski dwór zdecydowanie warto odwiedzić, gdyż mieści się tu otwarte w 1995 roku Muzeum Dworu Polskiego, a w pobliskich pawilonach Muzeum Pojazdów Konnych (inicjatorem jego powstania w 2003 roku był ks. Sobieraj).
"Portal internetowy promujący zasoby kultury regionu na bazie turystyki rowerowej" jest współfinansowany przez Unię Europejską (Europejski Funduszu Rozwoju Regionalnego) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020.
